Category ЎЗБЕКЧА

Иримларга ишонасизми?

Ҳаётимизда кўпчилик турли ирим-сиримларга ишонишига кўникиб қолганмиз. Яқинда эса бир гуруҳ олимлар олиб борган тадқиқот натижаларига кўра  айрим иримларнинг дунёга келиш сабаблари аниқланди.

Мана, олти юз йилдан ошдики, Европа давлатларининг кўпчилигида, хатто бизда ҳам   эшикка бахт учун дея отнинг тақасини қоқиб қўйишади. Маълум бўлишича, бир пайтлар халқ донишмандлари  тақа турли ёвуз кучлар, жумладан, иблисларни ҳайдаш кучига эга деган гап тарқатишган экан. Қадимда  ойга сиғинган баъзи халқлар эса тақада ой рамзини кўришгани сабабли ҳам уни бахт келтирадиган восита деб билишган...

Баъзида туриб-туриб ажабланасан, нега биз инсонлар кўп нарсаларга  нисбатан бефарқ яшаймиз. Жуда кўплаб ношукурликлар, надоматлар қиламиз Нега?

Савол кетидан жавоб излаш учун фурсат тополмаймиз. Ҳа ишонаверинг, қиладиган ишларимиз бир олам. Орзулар кетидан қувиб, елиб-югуриб, куйиб-пишиб, ўзимизни ўтдан олиб чўққа урамиз, ниманидир амалга оширмоқчи бўламиз. Ахир айтишадику ҳаракатда баракат деб. Орзулар кетидан ўтиб кетган кунларимизни сарҳисоб қилиш ҳақида ҳам ўйламаймиз...

Қадимдан ота-боболаримиздан қолган ажойиб бир нақл бор-“устоз отангдай улуғ дейишади.Ҳақиқатдан ҳам бу гап бежиз айтилмаган. Ҳа,  устозлар ҳар қандай йўлларимизни нурга тўлдирадиган чироқларимиздир.Устоз билан толиби илм ўртасида  икки асосий нарса бўлиши керак.Аввалгиси устозга бўлган чексиз ҳурмат ва меҳр-муҳаббат, кейингиси эса шогирд-устоз олдида ўзини жуда ҳам ожиз гўё ҳеч нарсани билмайдигандек қилиб кўрсатишлигидир...

Миянгга келган фикрни икки, уч марталаб теран ўйлаб кўр

                                                                                               ФЕОГНИТ.

Тафаккур сезгидан қандайдир  дастлабки турткини олмаса, ҳеч қандай ғоялар, фикрлар, ақлий жараёнлар юзага келмайди

Донолик-тажрибага эгизак

                                                                                              ЛЕОНАРДО ДА ВИНЧИ.

Донолик-ақл ...

Иримларга ишонасизми?

Ҳаётимизда кўпчилик турли ирим-сиримларга ишонишига кўникиб қолганмиз.Яқинда эса бир гуруҳ олимлар олиб борган тадқиқот натижаларига кўра  айрим иримларнинг дунёга келиш сабаблари аниқланди.

Мана, олти юз йилдан ошдики, Европа давлатларининг кўпчилигида, хатто бизда ҳам   эшикка бахт учун дея отнинг тақасини қоқиб қўйишади. Маълум бўлишича, бир пайтлар халқ донишмандлари  тақа турли ёвуз кучлар, жумладан, иблисларни ҳайдаш кучига эга деган гап тарқатишган экан. Қадимда  ойга сиғинган баъзи халқлар эса тақада ой рамзини кўришгани сабабли ҳам уни бахт келтирадиган восита деб билишган...

Қадимдан ота-боболаримиздан қолган ажойиб бир нақл бор-“устоз отангдай улуғ дейишади.Ҳақиқатдан ҳам бу гап бежиз айтилмаган. Ҳа,  устозлар ҳар қандай йўлларимизни нурга тўлдирадиган чироқларимиздир.Устоз билан толиби илм ўртасида  икки асосий нарса бўлиши керак.Аввалгиси устозга бўлган чексиз ҳурмат ва меҳр-муҳаббат, кейингиси эса шогирд-устоз олдида ўзини жуда ҳам ожиз гўё ҳеч нарсани билмайдигандек қилиб кўрсатишлигидир...

Миянгга келган фикрни икки, уч марталаб теран ўйлаб кўр

                                                                                               ФЕОГНИТ.

Тафаккур сезгидан қандайдир  дастлабки турткини олмаса, ҳеч қандай ғоялар, фикрлар, ақлий жараёнлар юзага келмайди

***

Донолик-тажрибага эгизак

                                                                                              ЛЕОНАРДО ДА ВИНЧИ.

Донолик-...

Бундан йигирма йил муқаддам Қирғизистон халқларининг биринчи қурултойида Қирғизистон халқи Ассамблеяси ташкил топган эди. Бугунги кунда 80 га яқин миллат вакиллари истиқомат қилаётган Қирғизистон халқи келгуси йили ўзининг қутлуғ санасини нишонлашга катта тайёргарлик кўрмоқда.

Хусусан Қирғизистон халқи Ассамблеясининг Ўш вилоят бўлими дўстлик байрамини ўтказишга аллақачон тайёргарлик...

Яқинда мактабимизда ногиронлар кунига бағишланган “Биз биргамиз!” шиори остида марафон бўлиб ўтди. Уни ўтказишдан мақсад мактабимизда билим олаётган 8 нафар ногирон ўқувчимизга моддий ва маънавий ёрдам беришдан иборат эди.

Ушбу тадбирни муваффақиятли  ўтказишга мактабимиз директори Манзура Асланова  соцпедагог Эльмира Эсеналиевалар  етакчилигида катта тайёргарлик кўрилди...

Ҳадиси-шарифларда “Устознинг шогирднинг ҳақига қилган  дуоси ижобат бўлади” деб айтилади. Устоз инсонларни билмаганларини ўргатувчи, ҳаёт мактабига тайёрловчи, фикрининг, дунёқарашининг ўсишига ёрдамлашувчи инсондир. Устозларимизнинг меҳрини таърифлашга эса тил ожиз…

Ривоят қилишларича, қадимда устоз ва шогирд ўртасида ажойиб воқеа бўлган экан...

Инсон феъл-атвори ва ақлини у қандай китоб ва дўст танлашидан ҳам аниқ билса бўлади

                                                                                                            К. Гелвеций.

Ҳа нақадар ҳақ гапни айтиб ўтган. Бу буюк инсоннинг сўзларини тушуниш  ҳозирги биз ёшларга тегишли деб ўйлайман. Зеро инсоннинг қалби нимага боғланган бўлса, ўша нарса унинг ошёнига, ҳамроҳига айланади.Маърифатпарварларнинг фикрларига диққат қилсангиз бир нарсани, яъни чин инсоний ҳислатларга эгаликни маънавий дўстимиз бўлган китоб беришини  алоҳида таъкидлашади...

Дўстлик бебаҳогина эмас, гўзаллик ҳамдир: биз дўстларни ардоқлаган кишини шарафлаймиз, кўп дўстга эга бўлиш аллақандай  ажиб нарсадек туюлади. Баъзилар  эса хатто яхши одам билан дўстни мутлақо бир-биридан ажратмайдилар.

***

Дўстлик –ҳаёт зарурати, чунки умри  гарчанд роҳат-фароғатда  ўтса ҳам ҳеч кимса  ҳаётини дўстсиз ўтказишни истамайди.

                                                                                                       АРАСТУ...

Ҳидламанг

Ўқитувчи ўқувчига хат берди:

– Ота-онангга бер.

Ота-она хатни ўқиди: “Болангиздан доим бадбўй ҳид анқияпти….”

Эртаси бола ота-онасидан хат олиб келди: “ Опай, сиз боламизни ўқитинг, ҳидламанг”.

Байрам

Ўқитувчи ўқувчини чақириб, сўроққа тутди:

– Кеча нега дарсларга келмадинг?

– Кеча темирйўлчилар куни, байрам эди-да.

– Темирйўлчилар кунига сенинг нима алоқанг бор?

– Э, домла билмайсизми, исмим Темир, фамилиям Йўлчиев-ку!

Химия дарсида...

Мамлакатимизда нафақат қирғиз адабиёти, балки дунёвий адабиёт вакили, таниқли ва севимли ёзувчимиз Чингиз Айтматов таваллуд топганлигининг 85 йиллигини тантанали нишонлашга катта тайёргарлик кўрилмоқда. Барча жойларда бу санага бағишлаб  турли мавзулардаги тадбирлар – ёзувчи яратган асарларни  ўқиш ва ўрганиш ҳамда кенг ёйиш бўйича ижодий кечалар, бу асарлар қаҳрамонларини мўйқаламларда акс эттириш бўйича расмлар кўргазмалари  ҳамда ёзвчи ҳаёти ва ижодий фаолиятига оид бошқа кечалар ҳам ўтказилмоқда...

Ҳаёт ҳар бир кишига улкан ва бебаҳо туҳфа инъом этади, бу куч-қувватга тўла ёшлик, билим ва курашга чанқоқлик, ишонч ва орзу-умидга тўла ўспиринликдир

                                                                             Н. А. ОСТРОВСКИЙ

Ёшлик, бу орзу. Бу-ишонч. Бу-жасоратга интилиш. Бу лирика ва романтика. Бу-келажакка тузилган улкан режалар.Бу –истиқболнинг бошланиши

                                                                                                  ...

Агар тез-тез ва узоқ вақт компьютерда ишласангиз, кўриш қобилиятингиз ёмонлашиши мумкин.Америкадаги Техас университети олимлари кўзларга  мунтазам равишда ҳордиқ беришни ва “20-20-20-20” номини олган усулни қўллашни тавсия этади.

У жуда оддий- ҳар 20 дақиқада кўзларни экрандан олиб, 20 сония давомида компьютердан 20 фут ( 6 метрга яқин) масофада турган предметларга қараш керак. Бу пайтда кўзларни камида 20 марта юмиб-очиш ҳам лозим бўлади.

АҚ...

Новқат туманидаги Т. Қулатов номли қишлоқ округида истиқомат қилувчи Маматжан ака Анарбаев 2001-йилдан бери қишлоқ болалари келажагини ўйлаб, қишлоқдаги Т.Бекиев номли ўрта мактабга мунтазам ҳомийлик қилиб келади.

У дастлабки ҳомийликни мазкур мактабнинг авария ҳолатига келиб қолган айрим хоналарини таъмирдан чиқариб беришдан бошлади...

Мактабимизнинг бошланғич синф ўқитувчилари янги ўқув йилида 4-синф ўқувчилари учун янги куррликулум асосида ўзбек тилида ўқитиладиган мактаблар  учун ёзилган дарсликларни синовдан ўтказишни бошладилар. “Қирғиз тили”, “Математика”, “Русский язык и чтение”, Ўзбек тили”, “Адабий ўқиш”, “Мусиқа”, “Ватаншунослик”, “Тасвирий-бадиий меҳнат” дарсликлари ана шулар жумласидандир...

Мактабимиз тарихига назар ташлайдиган бўлсак, у қишлоғимизнинг зиёлиларидан бири Эргаш Саидов томонидан 1932-йили ташкил этилган бўлиб, туман миқёсида ягона кечки мактаб сифатида иш юритган. Мактабимиз дастлаб эски мадраса биноси ичида фаолият кўрсатиб, кейинчалик бир бойнинг уйига кўчирилган экан.Ўқув қирғиз, рус, ўзбек ва тожик тилларида олиб борилган.Мактаб ўқувчиларини асосан Учқўрғон, Майдон, Тахтак, Қоратепа ва Марказ қишлоқларидан келган турли миллат вакиллари ташкил этган...

Ўш вилояти Новқат туманидаги Гулистон қишлоқ ҳукумати худудидаги Р. Хўжамов номли ўрта мактабнинг аълочи ўқувчилари (чапдан-ўнгга) 11-синф ўқувчиси Саҳидилло АБДИВАПОВ, 10-синф ўқувчилари Сирожиддин АБДУЛАҲАТОВ, Иноятхон .МУСАЖОНОВА ва Зебохон МИРЗАҲМАТОВАлар